Odbor za planiranje, izgradnju, komunalne i delatnosti od opšteg interesa Skupštine Grada Leskovca razmatrao je danas Inicijativu Narodnog muzeja Leskovac za podizanje spomenika kralju Milanu Prvom Obrenoviću u Leskovcu.
Imajući u vidu i da u narednoj godini sledi obeležavanje velikog jubileja, 150 godina oslobođenja Leskovca od Turaka, predloženo je da Skupština Grada Leskovca razmotri i usvoji Inicijativu za podizanje spomenika kralju Milanu Prvom Obrenoviću na odgovarajućoj javnoj površini u centralnoj zoni grada uz sprovođenje propisane procedure i konsultacije sa stručnom javnosti.
Naime, Narodni muzej Leskovac u skladu sa Odlukom o podizanju i održavanju spomenika i spomen obeležja na teritoriji grada, podneo je Odboru za planiranje, izgradnju, komunalne i delatnosti od opšteg interesa ovu inicijativu.
U postupku razmatranja inicijative, Odbor je podneo Javnom preduzeću „Urbanizam i izgradnja“ zahtev za dostavljanje stručnog mišljenja povodom pokrenute inicijative.
Izgradnju i postavljanje spomenika i spomen obeležja na površinama javne namene obezbeđuje i uređuje jedinica lokalne samouprave uz prethodno pribavljenu saglasnost ministarstva nadležnog za poslove kulture.
Kako je direktor Narodnog muzeja Leskovac Nebojša Dimitrijević obrazložio, kralj Milan Prvi Obrenović je vladar u čije vreme Srbija doživljava ključne promene, od kneževine 1882. godine, uzdignuta je u rang kraljevine i međunarodno je priznata kao nezavisna država. Zahvaljujući politici kralja Milana i naporima u srpsko-turskim ratovima 1876 – 1878. godine nakon 423 godine osmanske okupacije oslobođen je Leskovac, a pored njega i Niš, Pirot, Vranje, Prokuplje i njihove okoline. Ovim je jug Srbije nakon viševekovnog ropstva postao sastavni deo slobodne i nezavisne srpske države.
Zasluge kralja Milana Prvog Obrenovića ne vežu se samo za oslobođenje južnih delova centralne Srbije, njegova vladavina obeležena je i modernizacijom države, jačanjem vojske, unapređenjem zakonodavstva i širenjem kulturnih i obrazovnih institucija. Vraćanje Leskovca u okrilje moderne srpske države otvorilo je put njegovom urbanom i privrednom razvoju. Oslobođeni osmanskog sistema i uključeni u novi pravni i ekonomski poredak, Leskovac je brzo iskoristio prednosti slobode. Tokom vladavine kralja Milana Prvog u Leskovcu je pokrenuta industrijalizacija, otvorene su prve gajtanare sa kraljevskim povlasticama, otvorena je prva tekstilna škola na Balkanu, kojoj je kralj darivao razvoj za učenje, razvijalo se zanatstvo, izgrađena je prva železnička pruga kroz Leskovac. U periodu vladavine kralja Milana Prvog, postavljeni su temelji modernog Leskovca poznatog i pod nadimkom „srpski Mančester“.
Podizanjem spomenika kralju Milanu Prvom Obrenoviću, odaje se počast vladaru, tokom čije vladavine je oslobođen grad Leskovac i pod čijom je vladom Leskovac počeo razvoj u industrijski centar, čuva se sećanje na istorijske događaje i procese koji su oblikovali identitet našeg grada, jača se lokalni i nacionalni identitet, kao i svest o kulturno-istorijskom nasleđu i podiže se kulturni ugled grada.
Inače, podizanje spomenika kralju Milanu Prvom Obrenoviću jedna je od tri ključne infrastrukturne investicije, koje su predviđene projektom „Leskovački paviljon kulture, mesto susreta i slobode stvaranja“. Ovim projektom, grad Leskovac je učestvovao u programu „Prestonica kulture Srbije 2026“.
Pored podizanja spomenika, preostale dve infrastrukturne investicije su rekonstrukcija Doma vojske i njena prenamena u multifunkcionalnu koncertnu dvoranu i Muzičku školu i adaptacija konferencijske i izložbene sale Narodnog muzeja.
Sa više od 300 kulturnih aktivnosti, grad na Veternici će svojim sugrađanima u 2026. godini, kada će poneti titulu Prestonica kulture pružiti nesvakidašnje iskustvo u oblasti kulture, jer će predstavljati mesto susreta regionalnih i nacionalnih aktera.
